توپولوژی‌های شبکه
اصولاً به شکل هندسی اتصالات ادوات شبکه به هم را توپولوژی می‌گویند که به انواع مختلف زیر تقسیم‌بندی میشوند:
- Bus
- Ring
- Star
- Mesh
- Hybrid
- Point to Point
- Point to Multi Point
که هرکدام از این شبکه‌ها در جاهای مختلف به کار می‌روند.
توپولوژی BUS(خطی):
در توپولوژی Bus، همهی کامپیوترهای شبکه از طریق یک کابل به هم متصل میشوند. در این شبکه، هر کامپیوتر سیگنال‌ها را دریافت کرده و آن را به کامپیوتر بعدی می‌فرستد. این شبکه یکی از آسان‌ترین شبکه‌های موجود است که در حال حاضر هم از آن استفاده میشود. مشکل این شبکه زمانی اتفاق می‌افتد که ۲ کامپیوتر بخواهند در یک‌زمان اطلاعات را بر روی یک خط بفرستند که در این صورت collision رخ می‌دهد.
مزایا:
- پیاده‌سازی آن بسیار آسان است.
- صرفه‌جویی در هزینه، چون احتیاج به یک کابل دارد.
- به‌راحتی می‌توان قطع شدن کابل را مشخص کرد و عیب‌یابی آن آسان است.
معایب:
- اگر برای یکی از کامپیوترها مشکلی ایجاد شود، کل شبکه از کار می‌افتد.
- با افزودن کامپیوترهای جدید و ارسال حجم زیاد اطلاعات بر روی یک خط، کارایی شبکه کم میشود.
- نرخ انتقال اطلاعات به نسبت توپولوژی‌های دیگر پایین است.
- در کل برای شبکه‌های با تعداد کامپیوترهای کم به کار می‌آید.
توپولوژی Ring (حلقوی):
در این توپولوژی، کامپیوترها با استفاده از یک کابل به‌صورت دایره‌وار به هم متصل میشوند و این کابل انتها ندارد. کامپیوترها با دریافت سیگنال از کامپیوتر قبلی، آن را تقویت کرده و به کامپیوتر بعدی می‌فرستند. در این شبکه، اگر در یکی از کامپیوترها مشکلی ایجاد شود، کل شبکه از کار خواهد افتاد که برای حل این مشکل از ۲ خط با جهت‌های متفاوت استفاده می‌کنند تا وقتی‌که یکی از کابل‌ها قطع شد، دیگری بتواند به کار خود ادامه دهد.
مزایا:
- استفاده از طول کابل کمتر نسبت به روش قبلی.
- نیاز به فضای زیاد برای راه‌اندازی شبکه ندارد.
معایب:
- اگر یکی از کامپیوترها از کار بیفتد کل شبکه از کار خواهد افتاد.
- اشکال‌زدایی مشکل است، چون باید تک‌تک کامپیوترها بررسی شوند.
- تغییر در ساختار شبکه در آینده مشکل است.
توپولوژی Star (ستاره‌ای):
در این نوع از شبکه، کامپیوترها و یا ادوات دیگر شبکه به‌وسیلهی یک دستگاه مرکزی مانند Hub یا Switch به همدیگر متصل میشوند که امروزه هم در اکثر جاها از این شبکه استفاده می‌کنند.
مزایا:
- سادگی دسترسی به شبکه.
- با ایجاد مشکل در یک کامپیوتر، آن کامپیوتر از مسیر خارج میشود و بقیهی شبکه به کار خود ادامه می‌دهد.
- می‌تواند در آینده برای شبکه‌های جدیدتر توسعه پیدا کند.
معایب:
- درصورتی‌که نقطهی مرکزی شبکه، یعنیHub یا Switch از کار بیفتد کل شبکه مختل میشود.
- اندازهی کابل به علت دستیابی مستقیم هر کامپیوتر به آن بسیار زیاد است و هزینه را افزایش می‌دهد.
توپولوژی mesh (تو در تو):
در این توپولوژی هر گره به‌طور مستقیم، بدون هیچ واسطه‌ای با کلیهی گره‌های دیگر در ارتباط است؛ بنابراین با فرض N گره در توپولوژی، هر گره باید دارای N-1 پورت باشد. اگر یک گره به کلیهی گره‌ها متصل باشد به آن Full Mesh هم می‌گویند و بیشتر در مکانهای نظامی کاربرد دارد.
مزایا:
- سرعت بسیار بالا.
- امنیت بالا.
- اگر مشکلی در یک لینک ایجاد شود، تأثیری بر روی شبکه نخواهد داشت.
- سادگی در عیب‌یابی.
معایب:
- هزینهی بالا به علت استفادهی زیاد از کابل.
- هر گره برای اتصال به شبکه، نیاز به چندین interface دارد.
توپولوژی Hybrid (دو رگه):
این شبکه به این علت به نام Hybrid است که در ساختار خود از دو شبکهی Bus و Star استفاده می‌کند.
توپولوژی point to Point (نظیر به نظیر):
در این نوع شبکه، ۲ دستگاه به‌صورت مستقیم توسط یک کابل به هم متصل میشوند و باهم ارتباط برقرار می‌کنند.
توپولوژی Point to Multi Point: (یک به چند):
در این شبکه، چندین Node به یک سیستم ارتباطی متصل میشوند، این حالت را می‌توان در سیستم‌های wireless مشاهده کرد.
